Er zijn diverse factoren die eenzaamheid kunnen veroorzaken. Het verlies of verandering van een relatie, bijvoorbeeld door scheiding, overlijden of verhuizing van een goede vriend of vriendin, is één van de oorzaken. Het gemis van het je begrepen voelen binnen bestaande relaties kunnen je eveneens eenzaam doen voelen terwijl je niet alleen bent. Ook omstandigheden kunnen leiden tot eenzaamheid, zoals beperkte financiële middelen hebben voor sociale activiteiten, het verlies van contact met collega’s na ontslag of pensionering of het opnieuw opbouwen van een sociaal netwerk na een verhuizing wat niet goed lukt.

Eenzaamheid en mentaal welzijn zijn nauw met elkaar verbonden. Eenzaamheid komt vaak voor bij mensen met psychische aandoeningen, zoals depressie, angststoornissen of autisme. Mensen met psychische klachten vermijden soms contact en hebben minder behoefte aan interactie terwijl het gevoel van je verbonden willen voelen met anderen er ook is. Grootschalig onderzoek van het Trimbos-instituut uit 2019 toont aan dat mensen die zich eenzaam voelen, een grotere kans hebben om stemmings-, middelen- of angststoornissen te ontwikkelen.